Một vài điểm cần quan tâm trong Luật Căn cước mới, không phải ai cũng biết

Quốc hội chính thức thông qua Luật Căn cước vào ngày 27/11/2023, kể từ ngày 1/7/2024 Luật Căn cước sẽ chính thức có hiệu lực. Theo đó, Luật Căn cước có những điểm mới sau:

1. Chính thức đổi tên “thẻ Căn cước Công dân” sang “thẻ Căn cước”

Song song với việc sửa tên dự án Luật từ Luật Căn cước công dân (CCCD) thành Luật Căn cước, Quốc hội cũng thống nhất đổi tên thẻ CCCD thành thẻ Căn cước

2. Người dân có phải đổi thẻ CCCD sang thẻ Căn cước không?

Theo Điều 46 Luật Căn cước nêu rõ: “Thẻ CCCD đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành vẫn có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được ghi trong thẻ, được cấp đổi sang thẻ Căn cước khi công dân có yêu cầu”.

Bởi vậy:

- Người dân đang có thẻ CCCD cấp trước ngày 01/7/2024 không phải đổi sang thẻ Căn cước mà được sử dụng cho đến hết thời hạn ghi trong thẻ.

- Người dân đang có thẻ CCCD nếu muốn đổi sang thẻ Căn cước mới thì sẽ được thực hiện thay đổi.

3. Sẽ “khai tử” Chứng minh nhân dân từ 01/01/2025

Bên cạnh quy định về thời hạn sử dụng thẻ CCCD thì khoản 2 Điều 46 Luật Căn cước cũng có thông tin về giá trị sử dụng của Chứng minh nhân dân. Cụ thể: “Chứng minh nhân dân còn thời hạn sử dụng thì được sử dụng đến hết ngày 31/12/2024. Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ Chứng minh nhân dân, thẻ CCCD vẫn giữ nguyên giá trị sử dụng.”

Như vậy, mọi Chứng minh nhân dân chỉ được sử dụng đến hết 31/12/2024 dù còn hạn sử dụng hay đã hết hạn sử dụng.

4. Bỏ quê quán và vân tay trên thẻ Căn cước

Như vậy, so với hình thẻ CCCD, thẻ Căn cước đã bỏ mục quê quán thay vào đó là nơi đăng ký khai sinh hoặc nơi sinh; và nơi cư trú; bỏ vân tay, đặc điểm nhận dạng.

Hình mẫu thẻ mới

Mẫu thẻ mới được đề xuất với nhiều thông tin thay đổi in trên mặt thẻ, như: mục "quê quán" đổi thành "nơi đăng ký khai sinh", "nơi thường trú" đổi thành "nơi cư trú", không còn đặc điểm nhân dạng, vân tay ngón trỏ trái và ngón trỏ phải…

5. Cấp thẻ Căn cước cho người dưới 14 tuổi từ 01/7/2024

Hiện nay chỉ cấp thẻ CCCD cho công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên. Tuy nhiên, từ 01/7/2024, khi Luật Căn cước có hiệu lực thì người được cấp thẻ Căn cước là:

- Công dân Việt Nam.

- Độ tuổi: Từ đủ 14 tuổi trở lên bắt buộc phải làm thủ tục cấp thẻ Căn cước; công dân dưới 14 tuổi nếu có nhu cầu thì thực hiện thủ tục cấp thẻ Căn cước.

Như vậy, theo quy định mới, người dưới 14 tuổi từ ngày 01/7/2024 có thể được cấp thẻ Căn cước nếu có nhu cầu.

6. Từ 01/7/2024, công dân sẽ có Căn cước điện tử

Theo đó, Điều 31 Luật Căn cước nêu rõ, mỗi công dân sẽ chỉ có 01 Căn cước điện tử. Đây là Căn cước được thể hiện qua tài khoản định danh điện tử

7. Thủ tục cấp thẻ Căn cước: Phải cung cấp thông tin mống mắt

Tại điều 15 Luật Căn cước quy định thông tin sinh trắc học được thu thập vào Cơ sở dữ liệu căn cước gồm: ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt, AND, giọng nói.

Vậy, với việc thẻ CCCD có tên gọi mới là Thẻ Căn cước thì có bắt buộc tất cả công dân đều phải đổi sang thẻ Căn cước không?Theo quy định tại luật Căn cước, và thông tin đã tìm hiểu trên, một số trường hợp bắt buộc đổi sang thẻ căn cước, gồm: thẻ CCCD hết hạn, công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên làm thủ tục cấp lần đầu, chứng minh nhân dân (còn hạn sử dụng) sau ngày 31.12.2024,

Ngược lại, trường hợp không phải đổi ngay sang thẻ căn cước là những người đã được cấp thẻ CCCD và vẫn còn thời hạn sử dụng. Tuy nhiên, khi đến thời hạn đổi thẻ (theo độ tuổi), những người này sẽ bắt buộc phải đổi sang thẻ căn cước, vì khi đó mẫu thẻ CCCD không còn sản xuất nữa.

Một trường hợp khác được nhiều bạn đọc quan tâm, đó là công dân Việt Nam trên 60 tuổi có cần đổi thẻ căn cước hay không?Liên quan đến vấn đề trên, cả luật CCCD năm 2014 và luật Căn cước đều quy định: thẻ CCCD (hoặc thẻ căn cước) phải được đổi khi công dân đủ 25 tuổi, đủ 40 tuổi và đủ 60 tuổi.

Như vậy, 60 tuổi là mốc cuối cùng mà công dân Việt Nam bắt buộc phải cấp đổi thẻ căn cước (hoặc thẻ CCCD). Sau lần cấp đổi này, thẻ được hiểu là có giá trị sử dụng không thời hạn.

Từ những dữ liệu trên có thể khẳng định, công dân trên 60 tuổi đã được cấp thẻ CCCD thì không cần phải đổi sang thẻ căn cước, trừ khi người đó có nhu cầu hoặc thẻ bị mất, hư hỏng.

Để làm thủ tục cấp thẻ căn cước, công dân có thể tới cơ quan quản lý căn cước của công an cấp huyện, công an cấp tỉnh nơi mình cư trú, hoặc tới cơ quan quản lý căn cước của Bộ Công an (đối với những trường hợp theo quy định).

Cơ quan quản lý căn cước của Bộ Công an (Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội) sẽ là đơn vị duy nhất có thẩm quyền cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước. Cơ quan quản lý căn cước của công an cấp huyện hoặc cấp tỉnh chỉ tiếp nhận hồ sơ, thu nhận thông tin rồi chuyển về cơ quan quản lý căn cước của Bộ Công an, để cấp thẻ căn cước.

Nguồn tham khảo: thanhnien.vn và conganthanhhoa.gov.vn